ارزیابی دوربین و تجهیزات عکاسی:
در نظام رسمی قضایی و اداری ایران، کارشناس رسمی دادگستری دارای صلاحیت «ارزیابی دوربین و تجهیزات عکاسی» در گروه هنرمحور «هنر، رسانه و تبلیغات» است. این صلاحیت به کارشناس رسمی دادگستری اجازه میدهد تا در چارچوب قانونی به ارزیابی فنی، کیفی، و مالی انواع دوربینهای عکاسی (دیجیتال و آنالوگ)، تجهیزات آتلیه، لابراتوارهای ظهور و چاپ، و سیستمهای تصویربرداری حرفهای بپردازد.
مأموریت و قلمرو فعالیت
کارشناس رسمی دادگستری در این صلاحیت مکلف است گزارشهای کارشناسی تنظیم کند که در مراجع قضایی یا اداری قابل استناد باشد. این گزارشها شامل ارزیابی شرایط فنی و اقتصادی تجهیزات، تعیین میزان خسارت وارده، بررسی اصالت و قدمت تصاویر، و تحلیل کیفیت عکسبرداری است.
مسئولیتها و کاربردهای رایج
ارزیابی شرایط دوربین عکاسی دیجیتال یا آنالوگ: شامل بررسی عملکرد مکانیزم نوری، شرایط حسگر، فوکوس، نورپردازی تجهیزات، تشخیص آسیب یا ایراد فنی. چنین گزارشهایی در اختلافات پس از قرارداد خدمات عکاسی کاربرد دارد .
برآورد خسارت به تجهیزات: در دعاوی مرتبط با بیمه، تصادف یا آسیب به دوربین یا تجهیزات صدا و تصویر، کارشناس رسمی دادگستری بررسی میکند که چه میزان هزینه تعمیر یا جایگزینی لازم است .
تشخیص اصالت، مونتاژ یا جعل تصاویر: با استفاده از ابزار تخصصی و روشهای فنی، کارشناسی رسمی دادگستری بررسیهایی انجام میدهد تا مشخص شود تصویر واقعی است یا جعلشده، مونتاژ شده یا دستکاری گردیده است .
تعیین قدمت تصویر: کارشناسی رسمی دادگستری میتواند تاریخ تقریبی یا اصالت یک عکس را ارزیابی کند، به ویژه در پروندههایی که سند تصویری بخشی از ادعا یا دفاعیات است .
بررسی کیفیت و نحوه عکسبرداری: تحلیل جنبههای فنی کیفیت تصویر، زاویه تصویربرداری، نورپردازی، تراکم پیکسل، و مقایسه با استانداردهای حرفهای، در شکایات مربوط به کیفیت خدمات بهکار میرود .
اظهار نظر در اختلافات قراردادی تولیدات عکاسی: در پروندههایی که مناقشات مالی یا حقوقی مربوط به قرارداد عکاسی، ارائه خدمات تبلیغی یا رسانهای وجود دارد، کارشناسی رسمی دادگستری تحلیل و گزارش ارائه میکند.
ابزار و روش کار
کارشناس رسمی دادگستری معمولاً از ابزار اندازهگیری تخصصی شامل تجهیزات تست روشنایی، مانیتورهای تخصصی، نرمافزارهای تحلیل تصویر و بررسی های فنی برای تشخیص اصالت و کیفیت استفاده میکند. ابزارهای تطبیق الگو، بررسی پیکسل و نقشهبرداری نور در تحلیل مونتاژ یا جعل تصاویر کاربرد دارند .
ارزش حقوقی و کاربردهای عملی
در پروندههای مدنی و کیفری مرتبط با نشر عکسهای جعلی یا انتشار تصاویر خصوصی بدون مجوز، نظر کارشناسی رسمی دادگستری به قاضی در تصمیمگیری کمک میکند.
در دعاوی کاری، بیمهای یا قراردادی مربوط به تولیدات عکس و فیلم، ارزیابی مالی و فنی تجهیزات توسط کارشناسی رسمی دادگستری ملاک تعیین خسارت یا حقالزحمه میشود.
در دعاوی مرتبط با حقوق مادی و معنوی تولیدات هنری و رسانهای، گزارشهای کارشناسی رسمی دادگستری مبنای شناسایی نقض قرارداد یا سوءاستفاده قرار میگیرد.
نتیجهگیری
صلاحیت «ارزیابی دوربین و تجهیزات عکاسی» توسط کارشناس رسمی دادگستری در حوزه هنر، رسانه و تبلیغات، یکی از جایگاههای تخصصی و تاثیرگذار در فرآیندهای قضایی، قراردادی و اداری است. با ارائه گزارشهای فنی معتبر درباره کیفیت تجهیزات، اصالت تصاویر، برآورد خسارت و تحلیل کیفیت خدمات تصویری، این کارشناسان نقش محوری در حل اختلافات و اثبات ادعاها ایفا میکنند. متن فوق آماده انتشار در معرفی صلاحیت حرفهای یک کارشناس رسمی دادگستری در این حوزه است.