رسیدگی به صحت جریان امور شماره گذاری (احراز مالکیت، احراز اصالت، تغییر وضعیت، تغییر کاربری):
صلاحیت «رسیدگی به صحت جریان امور شمارهگذاری» در حوزه «امور وسایل نقلیه موتوری زمینی» یکی از ارکان کلیدی در تضمین صحت، شفافیت و انطباق قانونی فرآیندهای مرتبط با مالکیت، اصالت، تغییر وضعیت و تغییر کاربری خودروها در ایران است. این صلاحیت، بهویژه در حوزه کارشناسی رسمی دادگستری، نقش حیاتی در پیشگیری از تخلفات، تقلبها و سوءاستفادههای احتمالی ایفا میکند.
۱. احراز مالکیت
احراز مالکیت، نخستین گام در فرآیند شمارهگذاری خودرو است. در این مرحله، کارشناسان با بررسی مستندات قانونی مانند فاکتور فروش کارخانه، برگ سبز گمرکی، بنچاقهای ابتیاعی و مدارک هویتی طرفین معامله، صحت انتقال مالکیت را تایید میکنند. این اقدام، بهویژه در خودروهای وارداتی یا مستعمل، از اهمیت ویژهای برخوردار است تا از نقل و انتقالات غیرقانونی یا مشکوک جلوگیری شود.
۲. احراز اصالت
احراز اصالت خودرو، فرآیندی حساس است که بهمنظور جلوگیری از جعل یا دستکاری در مشخصات فنی خودرو انجام میشود. کارشناسان با بررسی شمارههای شاسی، موتور، تطابق آنها با اسناد رسمی و استفاده از تجهیزات تخصصی، اصالت خودرو را تایید میکنند. بر اساس ماده ۷۲۰ قانون مجازات اسلامی، هرگونه تغییر غیرمجاز در ارقام و مشخصات پلاک یا شمارههای شاسی و موتور، جرم محسوب شده و مجازات حبس از شش ماه تا یک سال را بهدنبال دارد.
۳. تغییر وضعیت
تغییر وضعیت خودرو بهمعنای اعمال تغییرات اساسی در مشخصات فنی یا ظاهری خودرو است. این تغییرات میتواند شامل تغییر رنگ، نوع سوخت، نوع کاربری (مانند تبدیل سواری به وانت یا تاکسی) و سایر ویژگیهای فنی باشد. بر اساس ماده ۲۱ آییننامه راهنمایی و رانندگی، هرگونه تغییر در قطعات اصلی خودرو مانند موتور، شاسی یا اتاق، نیازمند اخذ مجوز از واحد شمارهگذاری راهنمایی و رانندگی است.
۴. تغییر کاربری
تغییر کاربری خودرو، بهویژه در خودروهای تجاری، نیازمند بررسیهای دقیق کارشناسی است. این تغییرات میتواند شامل تبدیل خودرو از حالت سواری به وانت، تاکسی یا سایر کاربریهای تخصصی باشد. کارشناسان با بررسی مستندات قانونی، تطابق فنی خودرو با نوع کاربری جدید و رعایت استانداردهای مربوطه، مجوز لازم را صادر میکنند.
۵. نقش کارشناسان رسمی دادگستری
کارشناسان رسمی دادگستری در این حوزه، با بهرهگیری از دانش فنی، تجربه و آشنایی با قوانین و مقررات جاری، نقش حیاتی در تضمین صحت و سلامت فرآیندهای شمارهگذاری ایفا میکنند. آنها با بررسی دقیق مستندات، تطابق فنی خودرو با مشخصات قانونی و استفاده از تجهیزات تخصصی، از وقوع تخلفات و سوءاستفادهها جلوگیری میکنند.
نتیجهگیری
صلاحیت «رسیدگی به صحت جریان امور شمارهگذاری» در حوزه «امور وسایل نقلیه موتوری زمینی» نهتنها بهعنوان یک فرآیند اداری، بلکه بهعنوان یک ابزار قانونی و فنی برای حفظ نظم و امنیت در جامعه محسوب میشود. با توجه به پیچیدگیهای فنی و حقوقی موجود، بهرهگیری از کارشناسان رسمی دادگستری در این حوزه، امری ضروری است تا از صحت، شفافیت و انطباق قانونی فرآیندهای شمارهگذاری اطمینان حاصل شود