توانایی تحلیل سیستم های ایمنی و آتش نشانی:
صلاحیت مربوطه از مجموعه صلاحیتهای مصوب در رشته امور آتشسوزی و آتشنشانی است که ویژه کارشناسان رسمی دادگستری دارای اختیارات قانونی مشخص در نظام قضایی و اداری جمهوری اسلامی ایران تدوین شده است . این صلاحیت، با عنوان توانایی تحلیل سیستمهای ایمنی و آتشنشانی، در سطح رتبه دو قرار دارد و مؤکداً متمایز از صلاحیتهای پایه یا شناختی ساده است .
قلمرو فعالیت و نقش قانونی
کارشناسان رسمی دادگستری دارای این صلاحیت، تحت اختیار دادگاهها، مراجع انتظامی، دستگاههای دولتی و بیمهها اجازه دارند گزارشهای تحلیلی ارائه دهند که شامل بررسی وضعیت ایمنی، قابلیتهای آتشنشانی، طرحها و عملکرد تجهیزات در اماکن عمومی، صنعتی و تأسیسات زیربنایی (مثل شبکه مترو، راه، تأسیسات گاز و برق) است . نقش آنها شامل ارائه اظهارنظر رسمی و کارشناسانه دربارهی انطباق یا نقص در سیستمهای ایمنی، تحلیل خطر و ارائه توصیههای اصلاحی در قالب گزارش رسمی است.
وظایف تخصصی
در موارد اختلاف قضایی یا بیمهای، کارشناس رسمی دادگستری با این صلاحیت مسئول:
تحلیل دقیق سیستمهای ایمنی و آتشنشانی موجود در اماکن و صنایع مختلف، از دیدگاه فنی و اجرایی؛
ارزیابی طراحیها، طرحهای ایمنی و برنامههای مرتبط؛
بررسی کیفیت نصب، نگهداری و سرویس تجهیزات ایمنی؛
برآورد نیازهای ایمنی و تجهیزات مورد نیاز همراه با هزینههای تقریبی؛
گزارش خسارات ناشی از حوادث و آتشسوزیها، شامل برآورد هزینه تعمیر یا جایگزینی تجهیزات .
روشها و ابزارهای کارشناسی
در اجرای تحلیل، کارشناسان رسمی دادگستری از مجموعهای از ابزارها و روشهای فنی بهرهمند هستند، از جمله بازدید میدانی، ارزیابی عملکرد کپسولها، سیستمهای تشخیص دود و آلارم، مقاومت مصالح نسوز، تحلیل توپولوژی حفاظتی ساختمان یا تأسیسات، و مطابقت با آییننامههای ملی مانند الزامات حفاظتی در برابر حریق .
موارد کاربرد عملی
این صلاحیت بهطور ویژه در موارد زیر کاربرد دارد:
ارائه گزارش رسمی برای پروندههای قضایی شامل حوادث آتشسوزی و بررسی دلایل وقوع و گسترش حریق؛
شرکت در دعاوی بیمهای جهت تعیین میزان خسارت و میزان تعهدات بیمهگر؛
ارزیابی طرحهای ایمنی جهت اخذ تاییدیه پایانکار ساختمان یا پروژههای صنعتی ؛
بررسی اختلافات قراردادی بین پیمانکاران، مشاوران و کارفرمایان در زمینه تأمین، نصب و نگهداری سیستمهای ایمنی و آتشنشانی ؛
بازدید و گزارش وضعیت ایمنی در تأسیسات زیرساختی مانند شبکه مترو و صنایع حساس از منظر کنترل حریق و ایمنی شهری .
ارزش و جایگاه در نظام حقوقی و اداری
حضور کارشناسان رسمی دادگستری با این صلاحیت در فرایندهای قضایی و سازمانی سبب ارتقای دقت و اعتبار تصمیمگیری میشود. گزارشهای آنان بهعنوان اسناد رسمی قابل استناد در دادگاهها، بیمهها و نهادهای نظارتی است؛ نه صرفاً نظر تخصصی غیررسمی. تحلیلهای ایشان معمولاً منجر به پیشگیری از حوادث بعدی، کاهش دعاوی حقوقی و افزایش انطباق با ضوابط ملی میگردد.
خلاصه ویژگیهای کلیدی صلاحیت
تمرکز بر تحلیل سیستمهای ایمنی و آتشنشانی با رویکرد فنی و عملی
انعکاس عملکرد واقعی تجهیزات و طرحها در زمینه ایمنی
امکان اظهار نظر رسمی در پروندههای قضایی، بیمهای، اداری و قراردادی
کاربرد در ارزیابی خسارت، علتیابی حریق، بازدید تأسیساتی و بررسی طراحی پروژه
فراهم آوردن گزارشهای مستند و قابل اتکا برای تصمیمگیریهای حقوقی و نظارتی