بررسی و اعلام نظر در خصوص تعرفه های گمرکی:
تعریف صلاحیت و کارکرد قانونی
کارشناسی رسمی دادگستری امور گمرکی (تعرفه گمرکی)، صلاحیتی رسمی است که دارنده پروانه آن توسط مراجع قضایی، گمرکی، بیمهای یا بانکی مورد ارجاع قرار میگیرد. این کارشناسان مجاز هستند با تکیه بر قوانین جاری گمرک، فهرست تعرفههای سالانه و ضوابط نظام هماهنگ کالا (HS)، بهصورت تخصصی نسبت به شناسایی تعرفه صحیح کالا اقدام نموده و در موارد مشکوک و اختلافی، اظهار نظر رسمی نمایند .
ابزارها و روششناسی کارشناسی
برای انجام تحلیل تعرفه گمرکی، کارشناسان رسمی دادگستری امور گمرکی به ابزارها و روشهایی دقیق مجهزند:
دسترسی و تحلیل قوانین و آییننامههای گمرکی و نظام HS
بررسی اظهارنامهها، فاکتورها، بارنامهها و فایلهای گمرکی
استفاده از فهرست تعرفههای ابلاغی سالانه توسط دولت
تطبیق اطلاعات فنی، اقتصادی و تجاری کالا با نظام تعرفهای کشور .
با این دادهها، کارشناس اقدام به تعیین کد تعرفه، ارزیابی حقوق ورودی، سود بازرگانی، همچنین مالیات و عوارض مرتبط با کالا مینماید. همچنین در موارد خاص، انطباق کالا با معافیتها و یا وضعیت ممنوعیت بررسی میگردد.
کاربرد عملی در جریانهای قضایی و اداری
۱. حل اختلافهای تعرفهای
چنانچه گمرک تعرفهای ناعادلانه یا اشتباهی تعیین کرده باشد، این کارشناسان با بررسی اسناد و مطالبات قانونی، میتوانند در دادگاه یا کمیسیونهای تجدیدنظر اختلاف تعرفه را رفع نمایند .
۲. اظهار نظر در خصوص معافیتها و ممنوعیتها
در مواردی که کالا مشمول معافیت مالیاتی یا ممنوعیت واردات است، کارشناسی رسمی دادگستری امور گمرکی با استناد به قوانین موضوعه اعلام نظر میکند .
۳. برآورد مالی هزینهها و حقوق گمرکی
بر مبنای اسناد ارائهشده، این کارشناسان قادرند حقوق ورودی، سود بازرگانی، مالیات بر ارزش افزوده، و هزینههای نگهداری و انبارداری گمرکی را محاسبه و گزارش نمایند .
۴. ارائه گزارش رسمی در دادگاهها و کمیسیونها
مراجع قضایی و اداری، برای تصمیمگیری در پروندههایی همچون اختلاف گمرکی، قاچاق یا ارزیابی هزینهها، بر نتیجه کارشناسی رسمی دادگستری اعتماد و استناد میکنند .
ارزش و اثرگذاری در نظام اقتصادی
تضمین شفافیت اقتصادی: اظهار نظر مستدل و مستند کارشناسان رسمی دادگستری امور گمرکی، موجب کاهش اختلافات مالی بین گمرک و بازرگانان گردیده و از تضییع حقوق مالیاتی جلوگیری میکند.
تقویت عدالت اداری: این صلاحیت، پشتوانهای علمی–حقوقی برای تصمیمات قضایی، بانکی و بیمهای در حوزه گمرک محسوب میشود.
افزایش کارایی فرآیند ترخیص: تصمیمات سریع و دقیق تعرفهای، از توقف کالا در مرزها و آسیب به زنجیره تجاری جلوگیری میکند.
کمک به مبارزه با قاچاق: تعیین صحیح تعرفه و ارزش کالا، از تغییر گروه تعرفه به قصد تخلف جلوگیری مینماید.
فرایند اجرای رسمی کار
۱. ارجاع مأموریت: از سوی دادگاه، گمرک، کمیسیون و یا ذینفعان اقتصادی؛
۲. بازرسی اسناد و مدارک کالا: اظهارنامهها، بارنامهها، فاکتورها و مستندات تعرفهای؛
۳. تحلیل تعرفهای و ارزشگذاری: با استفاده از ضوابط HS، ارزیابی حقوق و عوارض؛
۴. تنظیم گزارش رسمی: بهصورت مختصر، مستند و مطابق ساختار گزارشهای رسمی؛
۵. ارائه و دفاع شفاهی: در حضور مقام قضایی یا کمیسیون جهت پاسخگویی به سوالات تخصصی.
جمعبندی
صلاحیت کارشناسی رسمی دادگستری امور گمرکی (تعرفه گمرکی)، تخصصی و دقیق است که در بستری رسمی و قانونی به تعیین تعرفه صحیح کالاها، ارزیابی ارزش و هزینههای گمرکی، بررسی معافیتها و رسیدگی به اختلافات گمرکی میپردازد. این نقش حرفهای، تضمینی برای اجرای عدالت مالی و تسهیل فعالیتهای تجاری در ایران محسوب میشود. ارجاع چنین کارشناسی به محاکم، کمیسیونها و ادارات، منبعی معتبر برای تصمیمگیریهای اقتصادی، قضایی و اداری در عرصه گمرک کشور فراهم میآورد.