بررسی و اظهارنظر در امور مربوط به مسافرتهای سیاحتی و زیارتی:
در حوزه مرجع رسمی بررسی شکایات، دعاوی و ارزیابی خسارات سفرهای سیاحتی و زیارتی، کارشناسی رسمی دادگستری با صلاحیت ایرانگردی و جهانگردی دارای نقش قانونی و تخصصی است. این صلاحیت بهطور مشخص برای بررسی و اظهارنظر درباره اقدامات آژانسهای مسافرتی، دفاتر خدمات جهانگردی، دفاتر هواپیمایی و واحدهای اقامتی در سفرهای زیارتی و سیاحتی صادر میشود .
دامنه و مأموریت قانونی
با داشتن این صلاحیت، کارشناسی رسمی دادگستری مجاز است در تمامی دعاوی حقوقی و کیفری مرتبط با سفرهای سیاحتی و زیارتی به مراجع قضایی یا اداری اظهارنظر تخصصی نماید. موارد رایج شامل:
بررسی تخلفات دفاتر خدمات مسافرتی در اجرای قراردادهای تورهای زیارتی یا سیاحتی؛
ارزیابی خسارات ناشی از عدم رعایت استانداردها یا خدمات ناقص توسط هتلها، مهمانپذیرها یا شرکتهای هواپیمایی؛
پاسخ به دعاوی متقابل بین دفاتر جهانگردی و مراجع میراث فرهنگی؛
برآورد ضرر و زیان ناشی از قصور در ارائه تسهیلات سفر یا اقامت .
ابزارها و روشهای حرفهای
برای انجام وظایف خود، کارشناسی رسمی دادگستری از ابزارها و روشهای زیر بهره میبرد:
جمعآوری مستندات قرارداد مسافرت، فیش پرداختی، شرایط تور و خدمات وعده دادهشده؛
بازدید میدانی از مکانهای اقامت یا دفاتر خدمات جهانگردی برای ارزیابی استانداردها؛
بررسی تطابق تعهدات تور یا اقامت با ضوابط مأموریت سفر؛
استفاده از صورتحسابها، مدارک خسارت و بازرسیهای عملیاتی برای تخمین مقدار دقیق خسارت؛
تهیه گزارش کارشناسی رسمی دادگستری شامل تشریح فنی، تطبیق با قوانین و برآورد مالی خسارت.
موارد کاربرد عملی
در زیر برخی موقعیتهای کاربردی این صلاحیت آورده شده است:
دعاوی مسافران علیه آژانسها یا دفاتر هواپیمایی بهعلت تأخیر، لغو یا نقص در خدمات تورهای زیارتی؛
شکایت دفاتر جهانگردی از مراکز میراث فرهنگی بهعلت محدودیت ناگهانی یا اخلال در مسیرهای گردشگری؛
دعوی نسبت به تأسیسات اقامتی مثل هتل یا مهمانپذیر در سطح استان یا کشور در خصوص نبود تسهیلات لازم؛
ارزیابی قراردادهای خدمات گردشگری، مرمت ابنیه تاریخی مقصد گردشگری و تأثیر آن بر تجربه مسافر؛
برآورد درآمد، اجارهبها یا بهرهوری واحدهای اقامتی و پذیرایی فعال در گردشگری زیارتی و سیاحتی در حوزه شهرستان یا سطح ملی .
مسئولیت و ارزش تخصصی
کارشناسی رسمی دادگستری در این صلاحیت، مظهر اعتباری قانونی است که تصمیمات قضایی و اداری بر پایه گزارشهای مستندِ وی اتخاذ میشود.
نقش وی تضمین عدالت در حل اختلافات گردشگری است؛ بهویژه در مواردی که حقوق مسافر یا مؤسسات گردشگری دستخوش تضییع شده باشد.
اظهارنظر رسمی وی بهعنوان منبع قابل استناد در محاکم قضایی، ادارات میراث فرهنگی، بیمهها و بانکها تلقی میشود.
از آنجا که این فعالیت در چارچوب قانون و تعرفههای تعیینشده توسط شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری انجام میگیرد، گزارشها معتبر برای محاسبات مالی، جبران خسارت یا تعیین تعرفههای خدمات گردشگری خواهد بود.