بررسی تشریفات گمرکی صادرات کالا:
صلاحیت کارشناسی رسمی دادگستری رشته امور گمرکی – بررسی تشریفات گمرکی صادرات کالا، جایگاهی قانونی دارد که نقش برعهدهگیری ارزیابی حقوقی و فنی تمامی فرایندهای مرتبط با صادرات کالا بهمنظور ارائه نظریه تخصصی به مراجع قضایی، سازمانهای گمرکی، موسسات بیمه یا دستگاههای ارزیابی دارد. این صلاحیت ویژه کارشناسان رسمی دادگستری صادر میشود و فعالیت آن مختص تعیین مطابقت تشریفات صادرات با قوانین جاری گمرکی صادرات است.
در این صلاحیت، کارشناسی رسمی دادگستری صلاحیت دارد به بررسی اسناد گمرکی صادره، اظهارنامهها، سیاهههای صادراتی، فرمهای E-B/L یا دیگر مستندات گمرکی صادراتی بپردازد. هدف تشخیص نحوه رعایت قوانین گمرکی، تعرفههای مرتبط، محاسبات مالی، هزینههای گمرکی و تطابق آن با مقررات قوانین صادرات و واردات و آئیننامه اجرایی وابسته است.
مسئولیت اصلی کارشناسی رسمی دادگستری امور گمرکی در این صلاحیت شامل موارد زیر است:
بررسی اسناد و مدارک صادرات: شامل اظهارنامه صادراتی، صورتوضعیت بار، فرمهای گمرکی، قبض انبار، سیاهه تجاری و سایر مستنداتی که فرآیند صادرات را تشکیل میدهند.
تخمین تطابق تعرفه گمرکی: تطبیق طبقهبندی کالا با سیستم هماهنگ (HS)، بررسی تعرفه صحیح صادراتی و شناسایی هر گونه اشتباه در تعیین تعرفه.
محاسبه حقوق و هزینههای گمرکی صادرات: بررسی مالیاتها، عوارض و هزینههای قانونی بهدقت طبق قوانین صادرات و واردات و قانون امور گمرکی.
اظهارنظر حقوقیـتخصصی: موضوعات اختلافی بین صادرکننده، گمرک یا بیمهگران را مطابق مقررات صادراتی بررسی و ارزیابی میکند.
این صلاحیت در موارد زیر کاربرد دارد:
در پروندههای قضایی صادرکنندگان یا گمرک، وقتی سند اصلی مربوط به تشریفات صادرات یا تخلفات صادراتی مورد اختلاف قرار میگیرد.
در کمیسیونهای رسیدگی به اختلافات گمرکی که صادرکنندگان نسبت به تعرفه یا الزامات گمرکی اعتراض دارند؛ کارشناسی رسمی دادگستری در جلسات این کمیسیون حاضر و نظرات تخصصی ارائه میدهد.
در ارزیابیهای اداری و نظارتی گمرک یا دستگاههای مرتبط، مثلاً مقامهای دولت، برای حصول اطمینان از رعایت قوانین صادرات و جلوگیری از قاچاق یا سوءاستفاده از معافیتهای صادراتی.
در فرآیندهای بیمه تجاری یا حقوقی که پرداخت خسارت به صادرکنندگان یا بیمهگران ممکن است منوط به اثبات رعایت تشریفات گمرکی قانونی باشد.
روشها و ابزارهای مورد استفاده:
تحلیل مستندات قانونی و اجرایی: منابع اصلی شامل قانون امور گمرکی مصوب ۱۳۹۰ و اصلاحات بعدی، آئیننامه اجرایی آن، قانون مقررات صادرات و واردات مصوب ۱۳۷۲ و اصلاحات پس از آن، و آییننامه اجرایی مربوط.
کار با قواعد طبقهبندی HS: تطبیق طبقهبندی کالاها، تحلیل موارد مشابه و بررسی یادداشتها و قواعد عمومی سیستم هماهنگ برای تعیین تعرفه مناسب.
محاسبات دقیق مالیاتی گمرکی: کاربرد دقیق فرمولها و مقررات محاسبه ارزش گمرکی، حقوق ورودی یا صادراتی، عوارض و سایر هزینهها.
حضور در کمیسیونها و تنظیم گزارش تخصصی: ارائه گزارش کتبی یا شفاهی با توجیه حقوقی و فنی به مراجع قضایی یا گمرکی.
ارزش این صلاحیت در نظام قضایی و اداری ایران ناشی از مجوز قانونی رسمی، بیطرفی تخصصی و تکیه بر مدارک معتبر و مقررات شفاف است. نظر کارشناسی رسمی دادگستری در این زمینه دارای اعتبار قانونی بالا بوده و آثار آن در تصمیمگیری دادگاهها، کمیسیونهای گمرکی، و سایر مرجعهای تصمیمگیری موثر است. این صلاحیت امکان ارائه دیدگاه مستقل و مستند در موضوعاتی مانند موضوعات زیر را فراهم میسازد:
صحت تشریفات صادرات کالا
تطابق تعرفه و طبقهبندی کالا
محاسبات منطبق با مقررات
بررسی موارد اختلافی صادرات، سیستمی و قانونی
در نتیجه، این صلاحیت ضمن ایفای نقش مؤثر در احکام قضایی و تصمیمات اداری، به ارتقای شفافیت، عدالت مالی و جلوگیری از سوءاستفاده در فرآیند صادرات کالا به عنوان یک مرجع تخصصی رسمی در نظام گمرکی ایران کمک میکند.