در حوزه امور اقتصادی و بازرگانی، یکی از صلاحیتهای کلیدی کارشناسان رسمی، بررسی و تحلیل دریافتها و پرداختهای ناشی از قراردادهای داخلی و خارجی در سطح مؤسسات و بنگاههای اقتصادی و بازرگانی است. این صلاحیت، بهویژه برای قراردادهایی با سقف مالی تا بیست میلیارد ریال، از اهمیت ویژهای برخوردار است و نقش حیاتی در تضمین صحت، شفافیت و انطباق مالی این قراردادها با مقررات قانونی و استانداردهای حسابداری ایفا میکند.
اهمیت بررسی دریافتها و پرداختها
دریافتها و پرداختها بهعنوان جریانهای مالی اصلی در هر قرارداد، نمایانگر وضعیت مالی و اقتصادی طرفین قرارداد هستند. بررسی دقیق این جریانها، علاوه بر پیشگیری از بروز اختلافات مالی، امکان شناسایی و اصلاح نواقص و ایرادات احتمالی را فراهم میآورد. این امر بهویژه در قراردادهای بینالمللی که با پیچیدگیهای بیشتری همراه هستند، از اهمیت دوچندانی برخوردار است.
وظایف کارشناسان در این صلاحیت
کارشناسان رسمی در این حوزه، موظف به انجام وظایف متعددی هستند که از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بررسی صحت و سقم اسناد مالی: تحلیل و ارزیابی اسناد مالی مرتبط با دریافتها و پرداختها بهمنظور اطمینان از صحت و انطباق آنها با قراردادهای منعقده.
ارزیابی انطباق با مقررات قانونی: بررسی تطابق پرداختها و دریافتها با قوانین و مقررات جاری کشور، از جمله قوانین مالیاتی، گمرکی و ارزی.
تحلیل وضعیت مالی طرفین قرارداد: ارزیابی تأثیرات مالی دریافتها و پرداختها بر وضعیت مالی طرفین قرارداد و ارائه گزارشهای تحلیلی در این زمینه.
ارائه مشاورههای تخصصی: ارائه مشاورههای فنی و مالی به مدیران و تصمیمگیرندگان اقتصادی بهمنظور بهبود فرآیندهای مالی و تجاری.
استانداردها و روشهای اجرایی
برای انجام این بررسیها، کارشناسان باید از استانداردهای حسابداری و مالی معتبر، از جمله استانداردهای حسابداری ایران و اصول پذیرفتهشده بینالمللی، پیروی کنند. علاوه بر این، استفاده از نرمافزارهای مالی و حسابداری پیشرفته، بهویژه در قراردادهای بینالمللی که با ارزهای مختلف و مقررات گمرکی پیچیده همراه هستند، ضروری است.
چالشها و راهکارها
یکی از چالشهای اصلی در این زمینه، پیچیدگیهای ناشی از قوانین و مقررات متنوع در قراردادهای بینالمللی است. برای مقابله با این چالش، کارشناسان باید با قوانین بینالمللی، تفاهمنامهها و قراردادهای چندجانبه آشنا باشند و توانایی تحلیل و تفسیر آنها را داشته باشند. همچنین، همکاری نزدیک با وکلا و مشاوران حقوقی در این زمینه میتواند به بهبود کیفیت بررسیها و کاهش ریسکهای حقوقی کمک کند.
نتیجهگیری
صلاحیت بررسی دریافتها و پرداختهای قراردادهای داخلی و خارجی، بهویژه در سطح مؤسسات و بنگاههای اقتصادی و بازرگانی با سقف مالی تا بیست میلیارد ریال، از ارکان اساسی تضمین سلامت مالی و اقتصادی قراردادها محسوب میشود. با توجه به پیچیدگیهای موجود در این حوزه، بهرهگیری از کارشناسان رسمی با دانش تخصصی و تجربه کافی، نقش تعیینکنندهای در ارتقای شفافیت، انضباط مالی و پیشگیری از بروز اختلافات مالی و حقوقی ایفا میکند.