بررسی ، مقایسه ، اصالت و تطبیق آثار امهار و اثر انگشت اشخاص ذیل اسناد رسمی و انجام هرگونه آزمایشات فیزیکی و شیمیایی مورد نیاز در زمینه آثار انگشت و امهار:
بررسی ، مقایسه ، اصالت و تطبیق آثار امهار و اثر انگشت اشخاص ذیل اسناد رسمی و انجام هرگونه آزمایشات فیزیکی و شیمیایی مورد نیاز در زمینه آثار انگشت و امهار:
این صلاحیت متعلق به کارشناسان رسمی دادگستری است که با اختیار قانونی، مأمور بررسی دقیق آثار خطی، امضا، مهر و اثر انگشت مرتبط با اسناد رسمی و عادی میشوند. در موارد اختلافی، جعل یا انکار سند توسط افراد، مرجع قضایی یا اداری میتواند از این کارشناسان برای کشف حقیقت بهرهمند شود.
دامنه وظایف و کاربردهای عملی
بررسی و تطبیق آثار خطوط و امضا
کارشناسی رسمی دادگستری ابتدا به ارزیابی ویژگیهای ظاهری دستنویس یا امضا میپردازد؛ از جمله: شیب خط، فشردگی، ارتفاع حروف، فاصلههای میان کلمات و زاویهگیری هریک نسبت به خطوط فرضی .
در ادامه، تطبیق ظاهری بر اساس نمونههای معتبر صورت میگیرد. اگر این روش کفایت نکند، روشهای ترکیبی شیمیایی، نوری (مثل UV) یا دستگاههای تشخیص جعل فعال میشوند .
تعیین قدمت زمانی تحریر و امضا
کارشناس رسمی دادگستری قادر است با تحلیل نوع جوهر، کیفیت کاغذ، تغییرات شیمیایی یا ساییدگیهای فیزیکی، تاریخ تقریبی نوشتار یا امضا را تعیین کند . این امر در مواردی چون اسناد تاریخی، وصیتنامه یا قولنامهها بسیار حائز اهمیت است.
بررسی تقدم و تأخر نوشتهها و امضاها
بررسی کارشناسی رسمی دادگستری نشان میدهد که آیا نوشته پس از امضا اضافه شده (مانند مواد الحاقی به قراردادها، تغییر متن روی چک یا سفته) یا امضا پس از نگارش اصلی درج شده. این تشخیص در پروندههای اختلافی حقوقی، مالی یا ملکی فرایض حقوقی میآفریند .
انجام آزمایشهای فیزیکی و شیمیایی تطبیقی
از جمله: آنالیز جوهر با طیفسنجی، واکنشهای شیمیایی روی کاغذ، بررسی اثرات UV یا IR، تحلیل کهنگی مواد، و استفاده از ابزارهای دقیقشناسایی جعل مانند تجهیزات نور ماوراءبنفش یا میکروسکوپ. این ابزارها مکمل مقایسه ظاهری هستند .
تطبیق آثار امهار و اثر انگشت افراد
تطبیق فنی اثر انگشت نهتنها در مکانهای جرم، بلکه روی اسناد دارای اثر انگشت (مانند اسناد شناسایی، سند رسمی و غیررسمی) انجام میشود. این امر میتواند در کشف جعل یا انکار امضای هویت افراد نقشی اساسی ایفا کند .
مصادیق کاربردی حرفهای
پروندههای کیفری و مدنی در دادگاه
درباره جعل اسناد اعم از چک، قرارداد، قولنامه، وصیتنامه، مبایعهنامه و موارد مشابه که طرفین در اصالت آنها اختلاف دارند.
اسناد رسمی و اعتباری مرتبط با بانک یا بیمه
در مواجهه با ادعای جعل امضا، اضافه شدن متن مصرفکننده باطل شده یا استفاده از اثر انگشت غیرقانونی.
قراردادها و دفاتر رسمی ثبتشده
بررسی اصالت مهر دفاتر اسناد رسمی و تعیین اینکه آیا سند پس از ثبت اولیه مورد دستکاری یا افزودن بوده است .
کشف جعل و مبارزه با تقلب سازمانی
از طریق ارائه مستندات مستدل و فنی به پلیس تخصصی یا مراجع قضایی، که هم از نظر حقوقی و هم از نظر فاکتورهای ادلهای مؤثر واقع میشوند .
ارزش کارشناسی رسمی دادگستری در نظام حقوقی ایران
افزایش قطعیت قضایی
گزارشهای تخصصی در پروندههای اختلافی، اعتبار متقن برای حکمدهی قضات فراهم میآورد.
جلوگیری از تضییع حق و برداشت ناعادلانه از اسناد
شناسایی جعل یا دستکاری از طریق گزارش کارشناسی، از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری میکند.
حمایت از صحت و اعتبار اسناد در امور اداری و اقتصادی
در بانکها، بیمهها، دفاتر رسمی و معاملات ملک، حضور کارشناسی رسمی دادگستری تضمینکننده سلامت سندهای مورد استفاده است.