کارشناس رسمی دادگستری در این رشته، مسئولیت ارزیابی دقیق و بیطرفانه وضعیت فنی، مالی و عملیاتی ماشینآلات، تأسیسات برقی و مکانیکی، خطوط تولید و سیستمهای کنترلی را بر عهده دارد. این ارزیابیها در مواردی مانند تعیین میزان خسارت ناشی از حوادث، نوسانات برق، خرابیهای مکانیکی، آتشسوزی، سرقت، یا فرسودگی تجهیزات صورت میگیرد. همچنین، در مواقع اختلاف میان کارفرمایان، پیمانکاران و مشاوران، این کارشناسان بهعنوان مرجع بیطرف، گزارشهای فنی و حقوقی ارائه میدهند.
ابزارها و روشها
برای انجام ارزیابیهای فنی، کارشناسان رسمی دادگستری از ابزارهای تخصصی مانند دستگاههای اندازهگیری الکتریکی، آنالیزورهای کیفیت برق، تجهیزات تست عملکرد ماشینآلات، و نرمافزارهای شبیهسازی و مدلسازی استفاده میکنند. همچنین، با بهرهگیری از استانداردهای ملی و بینالمللی، مانند استانداردهای IEC و IEEE، و با استفاده از روشهای علمی و تجربی، صحت عملکرد تجهیزات و میزان خسارتهای واردشده را تعیین مینمایند.
کاربردها و زمینههای عملیاتی
کارشناسان رسمی دادگستری در این رشته، در زمینههای مختلفی از جمله موارد زیر فعالیت دارند:
ارزیابی و تعیین خسارت تأسیسات برقی و مکانیکی: شامل سیستمهای توزیع برق، ژنراتورها، تابلوهای برق، سیستمهای روشنایی، پمپها، کمپرسورها و تجهیزات مرتبط با فرآیند تولید.
بررسی و ارزیابی سیستمهای کنترل و ابزار دقیق: شامل PLCها، DCSها، سنسورها، ترانسمیترها و دیگر تجهیزات اتوماسیون صنعتی.
ارزیابی ماشینآلات تولیدی: شامل کورهها، پرسها، دستگاههای فرمدهی، خشککنها و سایر تجهیزات خط تولید.
تعیین ارزشگذاری و میزان خسارت: در مواردی مانند بیمه، ارث، انحلال شرکتها، اختلافات مالی و حقوقی.
ارائه مشاوره فنی در مناقصات و قراردادها: برای تعیین قیمت پایه، ارزیابی پیشنهادات فنی و مالی و حل اختلافات قراردادی.
اهمیت در نظام قضائی و صنعتی
حضور کارشناسان رسمی دادگستری در این حوزه، نقش حیاتی در تضمین عدالت، شفافیت و دقت در ارزیابیهای فنی و مالی دارد. گزارشهای ارائهشده توسط این کارشناسان، بهعنوان مستندات معتبر در محاکم قضائی، سازمانهای دولتی، بانکها، بیمهها و مراجع قانونی مورد استفاده قرار میگیرد. این امر موجب تسهیل در فرآیندهای حقوقی، کاهش زمان و هزینههای دادرسی و ارتقاء اعتماد عمومی به نظام قضائی میشود.
نتیجهگیری
صلاحیت «کارشناسی رسمی دادگستری در رشته برق، ماشینآلات و تأسیسات کارخانجات» با تمرکز بر ارزیابی دقیق و علمی تجهیزات صنعتی، بهویژه در صنایع کاشی و سرامیک، نقش کلیدی در تضمین صحت عملکرد واحدهای تولیدی و حل و فصل اختلافات مرتبط با تجهیزات و تأسیسات دارد. این صلاحیت با استفاده از ابزارهای تخصصی، استانداردهای بینالمللی و روشهای علمی، بهعنوان مرجع بیطرف در نظام قضائی و صنعتی ایران شناخته میشود.