ارزیابی و تعیین خسارت تأسیسات برقی عمومی (ترانسفورماتورها، تابلوهای برق، تجهیزات الکتریکی ، لوازم و تجهیزات برقی در مصارف عمومی):
در نظام قضایی و اجرایی ایران، کارشناسی رسمی دادگستری در حوزه «ارزیابی و تعیین خسارت تأسیسات برقی عمومی (ترانسفورماتورها، تابلوهای برق، تجهیزات الکتریکی و لوازم برقی در مصارف عمومی)» وظایفی قانونی و تخصصی بر عهده دارد. این صلاحیت، زیرمجموعه رسمی رشته تأسیسات ساختمانی است و در حکم سند معتبر و الزامآور در مراجع قضایی و اداری مورد استناد قرار میگیرد.
۱. کاربردهای رایج و بسترهای قانونی
ارائه نظریه رسمی در پروندههای قضایی که موضوع آنها تعیین خسارت ناشی از آسیب یا خرابی تأسیسات برقی عمومی ساختمانها یا تاسیسات شهری است.
مشارکت در مناقصات، دعاوی قراردادی و اختلافات فیمابین پیمانکاران، مشاوران و کارفرمایان درباره تأسیسات برقی عمومی .
ارزیابی خسارت تجهیزات بهکاررفته در پروژههای دولتی یا بخش خصوصی، بهعنوان مرجع رسمی برای رسیدگی قضایی و اداری .
۲. قلمرو وظایف و قدرت قانونی
این صلاحیت به کارشناسی رسمی دادگستری اختیار میدهد موارد زیر را بررسی و اظهار نظر نماید:
سنجش فنی ابعاد، نوع و شدت خسارت وارد بر تجهیزات برقی عمومی مانند ترانسفورماتورها، تابلوها، کابلها و سایر اجزاء سیستم توزیع برق .
گزارش رسمی مستند حاوی برآورد مالی و فنی موضوع خسارت، جهت استناد در مراجع قضایی یا اداری.
مقایسه خسارت واقعی با استانداردها و شرایط قراردادی و ارائه مستنداتی درباره علل و زمینههای خسارت.
نقش میانجی و مراجعهکننده رسمی هنگام اختلافات قانونی بین پیمانکاران و سایر طرفین پروژههای تأسیساتی
۳. ابزارها و روشهای تخصصی
استفاده از ابزارهای اندازهگیری ولتاژ، جریان، مقاومت عایقی، حرارتسنجی و تحلیل کیفیت توان برای تعیین شدت آسیب و ناکارآمدی.
ارزیابی فنی اسناد طراحی، دفترچههای فنی و مشخصات تجهیزات جهت تعیین تناسب خسارت با ظرفیت طراحی.
کاربرد نرمافزارهای تخصصی تحلیل شبکههای توزیع، محاسبات اقتصادی و برآورد مالی خسارات.
مراجعه میدانی به محل، تهیه گزارش تصویری، انجام تستها و مشاهدات فنی جهت تدوین گزارش رسمی.
۴. اهمیت و ارزش حقوقی
نظریه کارشناسی رسمی دادگستری این صلاحیت در سیستم قضایی کشور از مشروعیت بالایی برخوردار است و معمولاً حکمیت برای قاضی محسوب میشود.
در قراردادهای بیمهای، بانکی یا پیمانکاری، گزارش رسمی این کارشناسی میتواند زمینهساز جبران خسارات یا استرداد وجوه باشد.
خبرگی کامل در این زمینه میتواند سبب جلوگیری از تضییع حقوق متقاضیان، اعمال نظارت دقیق بر اجرا و تصمیمگیری مستدل قضایی گردد.
۵. نمونههای کاربردی
ارجاع پروندهای برای تعیین خسارت تأسیسات برقی عمومی پس از آتشسوزی یا انفجار در ساختمان یا زیرساخت.
داوری در مناقصه پیمانکار تأسیسات برقی در مرحله اختلاف بر سر کیفیت اجرا یا هزینه اضافی.
ارائه گزارش رسمی در دعاوی بیمهگر و بیمهشده درباره میزان خسارت تجهیزات برقی تحت پوشش بیمه.
ارزیابی خسارت تأسیسات برقی وارد بر پست برق اشتراکی یا عمومی مورد استفاده شهروندان یا ادارات.