ارزیابی و تشخیص بیماریهای دام و طیور و خسارت وارده در امور تخصصی:
معرفی صلاحیت
صلاحیت کارشناسی رسمی دادگستری دامپروری و دامپزشکی در ارزیابی و تشخیص بیماریهای دام و طیور و تعیین خسارتهای ناشی از آن بهعنوان مسئولیت تخصصی در نظام قضایی و اداری ایران تعریف میشود. این صلاحیت به کارشناس رسمی دادگستری اجازه میدهد در چارچوب مأموریتهای قانونی، درباره سلامت دام و طیور، میزان آسیب و تبعات مالی و بهداشتی ناشی از بیماریها نظر رسمی ارائه کند.
قلمرو و موارد کاربرد
پروندههای قضایی حقوقی و کیفری: در دعاوی مرتبط با تلفات دام یا شیوع بیماری در دامداریها، پس از ارجاع دادگاه، کارشناسی رسمی دادگستری درخصوص علت، عامل، شیوع، و خسارت ناشی از بیماری تحلیل ارائه و گزارش میکند.
مسائل بیمهای و قراردادی: در دعاوی بیمهای یا قراردادهای خدمات دامپروری و تامینکننده دارو/خوراک دام، کارشناسی رسمی دادگستری میتواند میزان خسارت ناشی از بیماری یا داروهای معیوب را بررسی و تعیین کند.
آسیبشناسی اقتصادی: در تخریب اقتصادی تاسیسات دامداری، وقتی آسیب بیماری باعث کاهش بهرهوری یا حذف تولید میشود، این کارشناس برآورد ریالی خسارت میدهد.
وظایف و ابزارهای تخصصی
بازدید و معاینه میدانی: بازدید از دامداریها، واحدهای پرورشی و کشتارگاهها جهت جمعآوری دادههای دقیق از وضعیت بیماری یا علائم آسیب
جمعآوری مستندات فنی و تصویری: تهیه نمونههای آزمایشگاهی، اسناد درمانی، فاکتورها و گزارش دارویی برای تدوین شواهد مستند
استفاده از ابزار تخصصی دامپزشکی: روشهای تشخیصی مانند کشت میکروبی، بیوشیمیایی، کالبدگشایی و معاینات پاتولوژیک در آزمایشگاههای معتبر
برآورد کمی و کیفی خسارت: تعیین درصد تلفات، افت تولید، هزینههای درمان و هزینه جایگزینی دام یا صرف خسارت با اصول اقتصادی کاربردی
تنظیم گزارش فنی-حقوقی: گزارش کارشناسی مکتوب با چارچوب تعریف مسئله، روش انجام کار، یافتهها و نظر قطعی، جهت ارسال به مراجع قضایی یا اداری
نقش در نظام قضایی و اداری
تقویت تصمیم قضایی: نظر کارشناسی رسمی دادگستری بنیان تصمیم قضات و مسؤولان قضایی است و در صدور حکم یا رأی دادگاه ها نقشی حیاتی دارد.
حل اختلاف برد-برد: در دعاوی بیمه یا قراردادی، گزارش دقیق این صلاحیت کمک میکند منصفانه خسارت تعیین گردد و حقوق تمامی ذینفعان پاس داشته شود.
حفظ بهداشت عمومی و سلامت غذایی: با شناسایی بیماریها و کنترل اثرات آن، از تداوم مشکلات بهداشتی در گلهها و محصولات دامی جلوگیری میشود.
ارزش افزوده و امکانسازها
مبنای قیمتگذاری عادلانه: وقتی خسارت بیماری به دام یا طیور قابل برآورد باشد، ارزش آنها یا هزینه جایگزینی قابل محاسبه است.
شفافسازی روابط قراردادی: در حوزه تأمینکنندگان دارو یا خوراک و واحدهای پرورشی، گزارشهای تخصصی هزینه و مسئولیت دقیق را مشخص میکند.
پیشگیری از فساد در محصولات: کارشناسی صحیح در شیوع بیماری یا در کشتارگاهها جلوی ورود تولیدات ناسالم به بازار را گرفته و سلامت عمومی را تضمین میکند.
جمعبندی
صلاحیت کارشناسی رسمی دادگستری دامپروری و دامپزشکی در ارزیابی و تشخیص بیماریهای دام و طیور و خسارت وارده نقش کلیدی و قانونی در چارچوب نظام قضایی، بیمهای و بهداشتی ایران ایفا میکند. این واجد شرایط رسمی:
در پروندههای حقوقی و کیفری به دلیل بیماری دام دخالت دارد
خسارت اقتصادی و بهداشتی را برآورد و گزارش میکند
با ابزار و روشهای تخصصی دامپزشکی و دامپروری عمل میکند
منبع قابل اتکایی برای قضات، بیمهگران و مدیران بخش دامپروری است
از سلامت محصولات دامی تا سلامت اقتصادی تولیدکنندگان حفاظت میکند
بدین ترتیب، این صلاحیت زمینهساز تعادل حقوقی، شفافیت مالی و تأمین سلامت عمومی در نظام مسئولیتپذیر دامپروری و حقوقی کشور است.