متن زیر مقدمهای رسمی و دقیق درباره صلاحیت کارشناسی رسمی دادگستری امور ثبتی و نقشهبرداری با تمرکز بر ارزیابی واحدهای مسکونی است. تمامی مطالب مبتنی بر وظایف واقعی و قانونی این کارشناسان در نظام قضایی و اداری ایران نگارش شده است:
صلاحیت کارشناسی رسمی دادگستری امور ثبتی و نقشهبرداری در حوزه ارزیابی واحدهای مسکونی، نقش بسیار کلیدی و حقوقی دارد. این صلاحیت حقوقی به کارشناسان رسمی دادگستری اجازه میدهد در مواردی چون بررسی اسناد رسمی مالکیت، اندازهگیری دقیق ابعاد و مساحت، تعیین حدود اربعه و جانمایی دقیق واحدهای مسکونی در سند و نقشه، ورود پیدا کنند. همزمان، امکان استفاده از تخصص در تهیه نقشه UTM، نقشه توپوگرافی و تثبیت حقوقی حدود ملک فراهم است
عملکرد قانونی و حوزه فعالیت
۱. تطبیق اسناد و حدود ثبتی با وضع موجود
کارشناس رسمی دادگستری امور ثبتی و نقشهبرداری با بررسی اسناد مالکیت و نقشههای رسمی، حدود ثبتی واحدهای مسکونی را با شرایط واقعی تطبیق میدهد. در صورت وجود اختلاف در مساحت یا موقعیتگذاری، با برداشت دقیق و تهیه نقشه UTM، گزارش رسمی برای مراجع قضایی یا دفاتر ثبت تنظیم میشود .
۲. جانمایی پلاک ثبتی و تثبیت حقوقی ملک
با استفاده از تجهیزات دقیق نقشهبرداری (توتالاستیشن، گیرندههای سهفرکانسه GNSS)، کارشناس رسمیت اسناد را با جانمایی تخصصی بر روی زمین محقق میکند. نتیجه این اقدامات، نقشهای است که در سازمان ثبت، شهرداری و دادگستری اعتبار قانونی دارد
ابزار و روشهای تخصصی
اصلیترین ابزار این کارشناسان عبارتند از:
دوربین توتالاستیشن و گیرنده مولتیفرکانس GNSS برای برداشت سهبعدی مختصات
نرمافزارهای تخصصی نقشهبرداری (مانند Civil 3D) جهت تهیه نقشههای UTM و اجرای پروفیل طولی–عرضی
تصاویر هوایی، نقشههای پهپادی یا ماهوارهای برای تداخلیابی و تثبیت مرز با نقشههای رسمی بهویژه در محیط شهری .
موارد کاربرد در ارزیابی مسکونی
۱. ارزیابی حقوقی–فضایی واحدهای مسکونی
برای تعیین ارزش، تضمین اسناد خرید و فروش یا وثیقه بانکی، نیاز به تأیید موقعیت، ابعاد و شرایط عینی ملک وجود دارد. کارشناس رسمی دادگستری امور ثبتی و نقشهبرداری این اطلاعات را استخراج، نقشهبرداری و بهصورت گزارش رسمی تنظیم میکند
۲. حل اختلافات ملکی
در دعاوی دادگاهی یا توافقات بیطرفانه، هنگام وجود اختلاف در مرز مشترک یا متراژ، این صلاحیت امکان ارائه نقشه دقیق برای حل اختلاف و صدور رای قطعی را فراهم میکند
۳. تفکیک و افراز واحدهای مسکونی مشاع
در پروژههای مشارکت در ساخت یا تقسیم آپارتمانهای مشاع، این صلاحیت امکان ترسیم نقشه تفکیکی و تعیین حق مالکیت هر واحد را ارائه میدهد
نقش در نظام اداری و قضایی
کارشناس رسمی دادگستری با ارائه گزارش کارشناسی رسمی خود که دارای مهر و امضا است، در روند تایید اسناد، تنظیم قراردادها، انجام معاملات، پشتیبانی از ضمانتهای بانکها و تعیین تکلیف حقوقی واحدهای مسکونی نقش قانونگذاری دارد. همچنین، گزارش او در محکمه میتواند پایه رأی نهایی دادگاه باشد؛ و در صورت اعتراض، نظریه ابتدا به هیات سهنفره و نهایتاً هیات پنجنفره کارشناس رسمی ارجاع داده میشود
جمعبندی
صلاحیت کارشناسی رسمی دادگستری امور ثبتی و نقشهبرداری در ارزیابی واحدهای مسکونی، ترکیبی از وظایف حقوقی، فنی و قضایی را بر عهده دارد. این صلاحیت شامل اندازهگیری دقیق، تهیه نقشههای رسمی، رفع اختلافات و تعیین ارزش فضایی ملک است. حضور این کارشناسان، نه تنها موجب اعتبار به اسناد ملکی و سرعت در امور اداری میشود، بلکه پشتوانهای حقوقی برای تصمیمات دادگاهها، ادارات ثبت و شهرداریها فراهم میآورد